از کجا بفهمیم که خوابمان رؤیای صادق یا کاذب است‌؟

پرسشگر محترم‌! از آن جا که علم تعبیر خواب تحصیلی نیست‌; بلکه علمی‌، خدادادی و افاضاتی می‌باشد و به برخی افراد، تحت شرایط ویژه‌ای داده می‌شود، به همین خاطر تعبیر خواب و تشخیص صادق یا کاذب بودن آن از عهده هر کسی بر نمی‌آید. افزون بر آن‌چه گذشت‌، برخی افراد معیارهایی را برای رؤیاهای صادق یا کاذب دیده‌اند و این عده حقیقت رؤیا را به دو بخش تقسیم کرده‌اند. الف ) تفسیر علمی از خواب‌، که برای خواب و رؤیا علت‌های مختلف ذکر کرده و آن‌ها را توجیه علمی کرده‌اند. ب‌) تفسیر روحی‌; بر این اساس خواب‌ها را به چند قسم تقسیم کرده‌اند: 1. خواب‌های مربوط به گذشته زندگی و امیال و آرزوها که بخش مهمی از خواب‌های انسان را تشکیل می‌دهد. 2. خواب‌های پریشان و نامفهوم که معلول فعالیت توهّم و خیال است‌. 3. خواب‌هایی که مربوط به آینده است و از آن گواهی می‌دهد. این عده معتقدند خواب‌هایی که مربوط به زندگی گذشته و جان گرفتن و تجسم صحنه‌هایی که انسان در طول زندگی خود دیده است‌، تعبیر خاصی ندارد، همچنین خواب‌های پریشان که نتیجه افکار پریشان یا تب و هذیان و کسالت جسمی و روحی می‌باشد، نیز تعبیر خاصی نسبت به مسائل آینده زندگی نمی‌تواند داشته باشد. خواب‌های مربوط به آینده نیز دارای دو شعبه است‌، قسمتی خواب‌های صریح و روشن می‌باشند که نیاز به تعبیر ندارند و گاهی با کمترین تفاوتی با نهایت تعجب‌، در آینده دور یانزدیک تحقق می‌پذیرد، می‌باشد. دوم خواب‌هایی است که در عین حکایت از حوادث آینده بر اثر عوامل خاص ذهنی و روحی تغییر شکل یافته و نیازمند به تعبیر است که برای هر کدام از این خواب‌ها نمونه‌هایی در قرآن کریم آمده است‌. بنابراین‌، برخی از خواب‌ها و رؤیاها قابل تعبیر و حکایت‌گر حوادث در آینده هستند. و همان طور که گذشت برخی توانایی تعبیر خواب را دارند و با استفاده از این علم افاضاتی خواب را تعبیر می‌کنند. همچنین برای تشخیص رؤیای صادق‌، شرایط و عواملی ذکر کرده‌اند که به برخی از آن‌ها اشاره شد.( برای آگاهی بیشتر به تعبیر خواب و شرایط و عوامل رؤیای صادق‌، به کتاب "تعبیر خواب ابن سیرین‌" رجوع کنید / ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 9، ص 311ـ319، دارالکتب الاسلامیة‌، تهران / المیزان فی تفسیر القرآن‌، علامه طباطبایی‌;، ج 11، ص 82ـ122، دارالکتب الاسلامیة‌، تهران‌. )