فلسفة ازدواج فرزندان آدم‌چه بود؟

در مورد عامل زیادشدن نسل انسان‌، پس از خلقت حضرت آدم‌و حوّا، بین مفسران و دانشمندان‌، اختلاف نظر است‌. 1. برخی عقیده دارند که فرزندان آدم‌، (برادر با خواهر) با هم ازدواج کردند. در این جا این شبهه مطرح می‌شود که ازدواج برادر با خواهر، نه تنها در اسلام‌، بلکه در همة ادیان الهی‌، حرام است‌; پس چگونه اسلام‌، بقای نسل انسان را بر امر حرامی قرار داده است‌. در جواب می‌گوییم‌: چه مانعی دارد که در بُرهه‌ای از زمان‌، به خاطر مصالح مهم‌، این امر جایز و حلال باشد، چون احکام الهی‌، تابع مصلحت و ضرورت است‌. یک حکم ممکن است در ابتدا حرام باشد، لکن مصلحت مهم‌تری نه تنها حرمت را زایل کند، بلکه آن را واجب نماید; برای مثال تصرّف در ملک دیگری‌، بدون اذن وی حرام است‌، ولی اگر نجات انسانی‌، بر تصرف در ملک دیگری متوقف باشد، این امر واجب می‌شود. 2. بعضی معتقدند که فرزندان آدم‌، با بازماندگان انسان‌های پیشین ازدواج کردند، چون براساس روایات فراوانی‌، پیش از آدم‌، انسان‌های دیگری در دنیا بوده‌اند، و آدم‌، نخستین انسان در روی زمین نبوده است‌; مطالعات علمی نیز نشان می‌دهد که نوع انسان‌، از چندین میلیون سال پیش در کرة زمین زندگی می‌کرده است‌. 3. فرزندان آدم با حور یا جن‌ّ ازدواج کردند. برخی مفسران‌، از جمله علامه طباطبائی‌(ره‌) نظر اوّل را پذیرفته‌اند و دلیل آنان‌، آیه شریفه سوره نسا است که می‌فرماید:وبَث‌َّ مِنهُما رِجالاً کَثیرًا ونِسأً;(نسأ، 1). و پراکنده نمود از این دو ]آدم و حوا[ مردان و زنان بسیاری‌. علامه طباطبایی‌(ره‌) فرموده‌اند:"از آیه شریفه استفاده می‌شود که نسل موجود از انسان‌، همه از آدم‌و زوجه او حوّا هستند، و هیچ موجود دیگری در تحقّق این نسل شرکت نداشته‌، اگر غیر از این دو موجود دیگری مانند انسان ما قبل آدم‌، یا حور و جن‌ّ مشارکت داشتند، باید بفرماید:"و بث‌ّ منهما و من غیرهما" از آدم و حوا و از غیر این دو انسان‌ها را آفرید و پراکنده ساخت‌، و امّا در حکم به حرمت ازدواج برادر با خواهر در اسلام و سایر ادیان‌، باید توجه داشت که این حکم‌، تشریعی است‌، و تابع مصالح و مفاسد است و حکم تکوینی نیست که قابل تغییر نباشد، زمام حکم تشریعی‌، به دست خدا است و به هر نحو که مصلحت او اقتضا کند، عمل می‌نماید: بنابراین‌، مصلحت ایجاب کرده که ازدواج برادر با خواهر، به خاطر بقای نسل‌، در برهه‌ای از زمان مباح باشد; سپس آن را حرام کرده‌، چون مصلحت برطرف گشته‌، ادامة این امر باعث گسترش فحشا در جامعه می‌شده است‌.( تفسیرالمیزان‌، علامه طباطبائی‌(ره‌)، ج‌، ص 154، نشردارالکتب الاسلامیه‌. ) و در این مورد روایاتی نیز آمده است از امام رضا7سؤال شد: نسل انسان از آدم‌، چگونه به وجود آمد، حضرت فرمود: حوّا ابتدا به هابیل و خواهر وی و در شکم بعدی به قابیل و خواهر او حامله شد; آن‌گاه هابیل با خواهری که به همراه قابیل متولد شده بود و قابیل با خواهری که به همراه هابیل به دنیا آمده بود، ازدواج کردند و پس از آن‌، ازدواج برادر یا خواهر حرام شد.( تفسیرنورالثقلین‌، العلامه العروسی الخویری‌، ج 1، ص 433، نشر مطبعة العلمیه‌. ) در مقابل‌، روایاتی ازدواج فرزندان آدم (برادر یا خواهر) را به شدّت نفی می‌کنند.