در مطلبی (اقتباس از کتابی‌) نوشته شده بود که عالم ارواح از نظر ظاهری شبیه همین دنیا است‌، با این تفاوت که لطیف‌تر است و زندگی در آن دنیا هم شب

روح انسان‌، پس از جدا شدن از این جسد خاکی‌، در جسم‌های لطیفی قرار می‌گیرد که بسیاری از خصوصیّات جسم خاکی را ندارد، امّا از هر نظر، شبیه بدن است‌. به این جسم لطیف‌، "قالب مثالی‌" و یا "بدن مثالی‌" می‌گویند; یعنی بدنی شبیه همین بدن‌، امّا نه به کلّی مجرد و نه مادّی محض است‌.(اقتباس از تفسیر نمونه‌، ج 14، ص 322، دارالکتب الإسلامیة‌.) پس از جدایی روح از بدن‌، جسم‌، از بین می‌رود، و چیزی را درک نمی‌کند، امّا روح‌، در عالم برزخ‌، زنده و باقی می‌ماند تا قیامت شود، و دوباره‌، روح‌، در همان جسم حلول کند و از قبر بیرون آید. ارواح‌، در عالم برزخ‌، بهشت و جهنّم را درک می‌کنند، همان‌طور که بعضی‌، در همین دنیا، درک می‌کنند. پس از مرگ‌، روح بعضی از انسان‌ها در بهشت‌ِ برزخی‌، متنعّم‌، و روح دستة دیگر، در جهنَّم‌ِ برزخی‌، معذَّب‌، و گروهی نیز در حال خواب گونه‌ای به سر می‌برند. در روایت آمده است که انسان‌ها، در عالَم برزخ‌، پنج گروه‌اند: الف‌) بعضی‌، به بهشت برزخی وارد می‌شوند. این‌ها، در درجة اعلای از ایمان و کمال هستند. ب‌) بعضی‌، دری از بهشت برزخی‌، به سوی قبر آنان باز می‌شود. آنان‌، مؤمنانی هستند که در درجة پایین‌تر قرار دارند. ج‌) بعضی‌، در جهنّم برزخی‌، وارد و عذاب می‌شوند تا گناهان‌شان بخشوده شود. آنان‌، مؤمنان‌ِ گنهکار هستند. د) بعضی‌، در جهنّم‌ِ برزخی‌، وارد و تا قیامت عذاب می‌شوند. آنان‌، کافران هستند. 'û) بعضی‌، نه وارد بهشت برزخی می‌شوند و نه جهنّم‌ِ برزخی‌، بلکه روح‌شان‌، تا برپا شدن قیامت‌، رها باقی می‌ماند. آنان‌، گروهی هستند که نه اهل ثواب‌اند، تا مستحق نعمت باشند، و نه اهل گناه‌، تا مستحق عذاب گردند.(فروع کافی‌، ج 3، ص 238، باب المسألة فی القبر و مَن‌ْ یُسْأل‌، نشر دارالأُصول / پیام قرآن‌، آیة‌الله مکارم شیرازی‌، ج 5، ص 443 ـ 478، نشر مدرسة امیرالمؤمنین‌.) در روایات وارد شده است که دعا و اَعمال خیر بازماندگان ـ به ویژه‌، فرزندان صالح ـ و هدایایی که آنان برای میّت می‌فرستند، مانند صدقات و نماز و استغفار و هر کار نیکی که ثوابش را به میّت هدیه کنند، باعث آسایش و رفع عذاب میّت یا کاهش آن می‌شود. امام صادق‌می‌فرماید: "همان‌گونه که زنده‌گان‌، با هدایا شاد می‌شوند، اهل قبر و برزخیان نیز با ترحّم و استغفاری که نسبت به آنان می‌شود، شاد می‌گردند."(محجة‌البیضأ، ج 8، ص 292.) امام صادق‌فرمود: "یتجافی عنه العذاب مادام الندی فی التراب‌" تا وقتی که رطوبت آب‌، روی خاک قبر هست‌، عذاب قبر از میت دور می‌گردد.(اصول کافی‌، ج 3، ص 200.) از این روایت و مانند آن‌، می‌فهمیم که با اَعمال صالح می‌توان برای اموات‌، توشه و ثواب فرستاد. در روایات دیگری آمده است که فرزند صالح‌، هر وقت‌، در دنیا، عمل خوبی انجام می‌دهند، ثواب آن را، به حساب پدر و مادر ـ او ـ که از دنیا رفته‌اند ـ می‌نویسند. آن‌چه مهم‌تر از همة این‌ها است‌، تلاش برای ادا کردن حقوقی است که بر گردن میّت باقی مانده است‌، چه این حقوق‌، حق‌ُّالناس باشد، مانند بدهکاری و...، و یا حق‌ُّالله باشد، مانند نماز قضا و... .