زنی که عقد بسته است، ولی هنوز به خانة شوهر نرفته، آیا از دیدگاه قرآن حق گرفتن مهر دارد یا خیر؟
یکی از حقوقی که اسلام برای زن معین فرموده، حقّ مهر است. در آیات فراوانی از قرآن مجید، به این مطلب اشاره شده و مردان را به رعایت کامل این حکم و ضایع نکردن حقّ زنان سفارش فرموده است: " وَءَاتُواْ النِّسَآءَ صَدُقَـَتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِن طِبْنَ لَکُمْ عَن شَیْءٍ مِّنْهُ نَفْسًا فَکُلُوهُ هَنِیـَّ ?‹ًا مَّرِیـَّ ?‹ًا ;(نسأ،4) و مهر زنان را ]به طور کامل[ به عنوان یک عطیه ]الهی[ به آنان بپردازید، ولی اگر آنها چیزی از آن را، با رضایت خاطر به شما ببخشند، حلال و گوارا مصرف کنید." با جاری شدن عقد ازدواج بین زن و مرد، زن حقّ مهری که در ضمن عقد مشخص شده را پیدا میکند و همان موقع میتواند آن را طلب کند وبه تصرّف خود در آورد، لیکن تا زمانی که زفاف انجام نگرفته و پیش از آن که مرد با این زن آمیزش نماید، اگر به عللی عقد ازدواج به هم خورد و مرد، زن را طلاق داد، زن نصف مهر بیشتر حق ندارد و چنانچه از پیش همة مهر را گرفته باشد، باید نصف آن را برگرداند; این حکم از قرآن مجید و روایات ائمه اطهار: و فتوای فقها به خوبی استفاده میشود: " وَإِن طَـلَّقْتُمُوهُنَّ مِن قَبْلِ أَن تَمَسُّوهُنَّ وَقَدْ فَرَضْتُمْ لَهُنَّ فَرِیضَةً فَنِصْفُ مَا فَرَضْتُمْ إِلآ َّ أَن یَعْفُونَ أَوْ یَعْفُوَاْ الَّذِی بِیَدِهِی عُقْدَةُ النِّکَاحِ;(بقره،237) و اگر زنان را، پیش از آن که با آنها تماس بگیرید ]و آمیزش جنسی کنید[ طلاق دهید، در حالی که مهری برای آنها تعیین کردهاید ]لازم است[ نصف آن چه را که تعیین کردهاید ]به آنها بدهید[، مگر این که آنها ]حق خود را[ ببخشند; یا ]در صورتی که صغیر و سفیه باشند، ولی آنها، یعنی[ آن کس که گره ازدواج به دست اوست، آن را ببخشد." در پایان آیه میفرماید: اگر شما تمام مهر را به آنها ببخشید، به پرهیزکاری نزدیکتر است و گذشت و نیکوکاری را در میان خود فراموش نکنید که خداوند به آن چه انجام میدهید بیناست. حضرت امام خمینی; فرمودهاند: زن به مجرد عقد، مالک تمام مهر میگردد و میتواند به هر نوع تصرّفی در آن داشته باشد، لیکن اگر پیش از آن که شوهر با او آمیزش کند، طلاق داده باشد، باید نصف مهر را برگرداند.(تحریرالوسیله، امام خمینی;، ج 2، ص 268، مسئلة 15 و 16، نشر جامعه مدرسین.) و نیز فرمودهاند: اگر زن پیش از آن که شوهر با او آمیزش کند، از دنیا رود، یا خود شوهر از دنیا برود، نصف مهر باید به زن پرداخت شود.(همان.) در پایان تذکر این نکته لازم است، چنان چه پرسش شما در موردی است که پسر و دختری نامزد شدهاند و تنها گفتوگویی در مورد ازدواج بین آنها صورت گرفته و هنوز عقد شرعی خوانده نشده; در این صورت دختر حقّ نصف مهر را ندارد، چون هنوز مهری معیّن نشده و اگر در مقدار مهر هم بحث شده و بر مبلغی هم توافق کرده باشند، چون هنوز عقد ازدواج واقع نشده، مرد ملزم به پرداخت نصف مهر نیست; البته بسیار به جا و زیبنده است که در همین صورت نیز، مرد هدیة مناسب و ارزشمندی، مطابق قدرت و توان خویش به زن پرداخت کند، تا بدین وسیله کمی از ناراحتی روحی زن، به ویژه درموردی که به هم خوردن پیوند نامزدی، از جانب مرد بوده کاسته شود; این احسان و لطفی از طرف مرد به زن است و خدا محسنان و نیکوکاران را دوست میدارد.
اضافه کردن دیدگاه جدید