علوم قرآن و حدیث

مقصود از توبه نصوح در قرآن چيست و چه نوع توبه ای است؟

پرسش شما ناظر به این آیه کریمه است: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً عَسى رَبُّكُمْ أَنْ يُكَفِّرَ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ يُدْخِلَكُمْ جَنَّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ...»؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد بسوى خدا توبه كنيد، توبه‏ اى خالص. اميد است (با اين كار) پروردگارتان گناهانتان را ببخشد و شما را در باغ هايى از بهشت كه نهرها از زير درختانش جارى است وارد كند... .(1)

منظور از جهاد در آیه 69 سوره عنکبوت چیست؟

متن آیه شریفه چنین است: «وَ الَّذينَ جاهَدُوا فينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنينَ»؛ و كسانى كه در راه ما كوشش كنند آنان را به راه‏ هاى خويش رهنمون شويم. و بى گمان خداوند با نيكوكاران است.(1)

منظور از (بحر) در آیه 63 سوره شعراء در داستان حضرت موسی (علیه السلام) چيست؟

ابتدا متن و ترجمه آیات مورد بحث که ناظر به عبور موسای کلیم و قومش از «بحر» و غرق شدن فرعونیان در آن «بحر» است را عرض می کنم:

«مُخْلَصِينَ» چه کسانی هستند؟ چه فرقی بین مخلَص (به فتح لام) و مخلِص (به کسر لام) وجود دارد؟

استاد مکارم شیرازی در توضیح آیه 24 سوره یوسف، بیانی دارند که پاسخ شما را در بر دارد. در این آیه کریمه، خدای متعال می فرماید: یوسف از بندگان مخلَص ما بود و به همین دلیل، او را از لغزیدن در وادی گناه نجات دادیم:

خداوند در قرآن می فرماید: «وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ»؛ و برای کسی که از مقام پروردگارش بترسد، دو باغ بهشتی است. آیا باید از مقام خدا ترسید؟ منظور از "خاف مقام ربه" در این آیه چیست؟

«مقام ربه» یا به معنای قیام پروردگار است (در صورتی که «مقام» مصدر میمی باشد) و یا به معنای محل قیام پروردگار و مقامى كه مخصوص پروردگار است می باشد (در صورتی که «مقام» اسم مکان باشد).

یکی از موهبت هایی که به اصحاب یمین داده می شود "طلح منضود" است. مراد از آن چیست؟

پرسش شما ناظر به آیه 29 سوره مبارکه واقعه است که نعمت های اصحاب الیمین را بر می شمارد. در این آیه از این نعمت با تعبیر «وَ طَلْحٍ مَنْضُودٍ» یاد شده است.

منظور از کلمه روح در آیه «تنزل الملائکه و الروح» چیست؟

در آیه 4 سوره مبارکه قدر به نزول فرشتگان همراه با «روح» اشاره شده است که برای تقدیر امور عالم، در شب قدر، بر انسان کامل نازل می شوند. در اين كه منظور از روح چيست، چند نظریه مطرح شده:

قسمت مورد اشاره شما از آیه کریمه، چنین است: «...ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلاً ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ وَ مِنْكُمْ مَنْ يُتَوَفَّى وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلى‏ أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلا يَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئاً...»؛ ... بعد شما را بصورت طفل بيرون مى ‏آوريم؛ سپس هدف اين است كه به حدّ رشد و بلوغ خويش برسيد. در اين ميان بعضى از شما مى ‏ميرند؛ و بعضى آن قدر عمر مى ‏كنند كه به بدترين مرحله زندگى (و پيرى) مى ‏رسند؛ آن چنان كه بعد از علم و آگاهى، چيزى نمى ‏دانند... .(1)

آیا منظور از "مسجد" در آیه 17 سوره توبه خصوص مسجدالحرام است؟

تعبیر "غول" و "ینزفون" در آیه 47 سوره صافات چه چیزهایی را از شراب های بهشتی دور می سازد؟

«لا فيها غَوْلٌ وَ لا هُمْ عَنْها يُنْزَفُونَ»؛ شرابى كه نه در آن مايه تباهى عقل است، و نه از آن مست مى‏ شوند.(1) در این آیات کریمه ـ که بیانگر نعمات و پاداش های بهشتی بندگان مخلص خداست ـ از نعمت شراب طهور الهی یاد می کند. این شراب فقط در نامش با شراب های دنیوی ـ که مست کننده و زایل کننده عقل اند ـ شباهت دارد اما ماهیتش چیز دیگری است. پیش تر در «اینجا» درباره تفاوت های شراب دنیوی و شراب بهشتی مباحثی از آیات کریمه قرآن عرض کرده ام که ان شاء الله مطالعه می فرمایید.