برداشت‌های ذوقی از قرآن‌، برای خود فرد و دیگران تا چه اندازه حجیّت دارد؟

در این كه فهم قرآن اختصاص به گروه معینی ندارد، كم‌ترین تردیدی نیست‌; زیرا قرآن برای استفادة همگان آمده است و آیات فراوانی از قرآن بر این مطلب تأكید دارد و می‌فرماید: قرآن كتاب هدایت برای همگان است‌; كتابی سراسر نور و روشنگر حقایق است‌.(بقره‌، 185; مائده‌، 15) با این كه معظم آیات قرآن برای عموم قابل فهم است‌، ولی به چند نكته باید توجه نمود: 1. از آن جا كه قرآن به زبان عربی است‌، باید زبان عربی را به خوبی فرا گرفت ویاد گرفتن زبان عربی شرط اول مراجعة مستقیم به قرآن است‌. 2. قرآن به زبان عربی عصر پیامبر است‌، زبان عربی مانند هر زبان دیگری از زمان پیامبر تاكنون‌، تغییر و تحول پیدا كرده‌، معنای برخی از لغت‌ها دگرگون شده است‌; از این رو، باید به معنای رایج كلمات قرآن در عصر نزول توجه داشت‌، نه معنایی كه امروز رایج است‌. 3. توجه به شأن نزول آیات قرآن در فهم آیات لازم است‌. پس در فهم و برداشت از آیات قرآن‌، باید نكته‌های مذكور رعایت گردد و برداشت با معیارهای مفاهمه عرب و اصول و علوم عقلی و خطوط كلی قرآن هماهنگ باشد. چنین برداشتی حجت است و بدون رعایت موارد مذكور، برداشت ما، تفسیر به رأی خواهد بود، كه در روایات به شدت از آن نكوهش و نهی شده است‌، و حجیت ندارد.( ر.ك‌: تفسیر تسنیم‌، آیت اللّه جوادی آملی‌، مركز نشر اسرأ، ص 175ـ184 / روش برداشت از قرآن‌، شهید بهشتی‌، ص 12ـ28، نشر هادی‌. )