آیه بین اجنّه و انسان رابطه است یا نه‌؟

"جن‌" چنان‌که از مفهوم لغوی این کلمه برمی‌آید، موجودی ناپیداست که قرآن کریم مشخصات زیادی را برای او ذکر کرده است‌; از جمله‌: موجودی است که از شعله‌های آتش آفریده شده و این بدان معنا نیست که واقعاً مانند آتش شعله داشته باشد; بلکه سرشت اولیه او از آتش بوده‌، مانند انسان که از خاک خلق شده‌; یعنی خلقت اولیّه‌اش از خاک بوده است‌. جن‌ها به طور طبیعی و عادی دیده نمی‌شوند. اما گاهی در قالب‌های خاصی ظاهر می‌شوند، چنان‌که در داستان حضرت سلیمان‌غ آمده است‌: "و من الجن‌ّ من یعمل بین یدیه بإذن ربّه ... یعملون له ما یشأ من محـَریب و تمـَثیل و جفان کالجواب‌; (سبا 12 و 13) و گروهی از جن پیش روی او به اذن پروردگارش کار می‌کردند ... آنها هرچه سلیمان می‌خواست‌، برایش درست می‌کردند: معبدها، تمثالها و ظروف بزرگ غذا تهیه می‌کردند." دانشمندان علوم طبیعی می‌گویند: موجوداتی را که انسان با حواس خود می‌تواند درک کند، در برابر موجوداتی که با حواس قابل درک نیستند ناچیزند. تا این اواخر که موجودات زنده ذره‌بینی کشف نشده بود، کسی باور نمی‌کرد در یک قطره آب‌، یا یک قطره خون‌، هزاران موجود زنده باشد; موجوداتی که انسان‌، قدرت دیدن آنها را ندارد. دانشمندان همچنین می‌گویند: چشم ما رنگ‌های محدودی را می‌بیند و گوش ما امواج صوتی محدودی را می‌شنود. رنگ‌ها و صداهایی که با چشم و گوش ما قابل درک نیست بسیار بیش از موارد قابل درک است‌; بنابراین‌، هیچ دلیلی بر انحصار موجودات مادّی به آنچه ما می‌بینیم وجود ندارد و جای تعجب هم نیست که موجودی مانند جن و ... از دید ظاهری و چشم انسان پنهان باشد. آنچه قرآن کریم دربارة جن فرموده‌، این است که آنها از آتش خلق شده‌، دارای تکلیف و مسؤولیت هستند گروهی مؤمن صالح و گروهی کافر (جن‌، 11) دارای حشر و نشر و معاد (جن /15) و قدرت ارتباط با برخی از انسان‌ها (جن‌/6) دارای قدرت زیاد (نمل /39) و قادر بر انجام برخی کارهایند (سبا/ 12 و 13) و خلقت آنها قبل از خلقت انسان بوده است‌. (حجر /27) و ... عوام مردم‌، خرافات زیادی دربارة این موجود ساخته‌اند که با عقل و منطق سازگاری ندارد; از جمله اینکه آنها را با اشکال غریب و عجیب و وحشتناک و موجوداتی دُم‌دار و سم‌دار، موذی و پرآزار، کینه‌توز و بدرفتار می‌توان دید که ممکن است از ریختن یک ظرف آب داغ در یک نقطه‌، خانه‌هایی را به آتش کشند! و یا اینکه از فلز می‌ترسند! و یا اینکه اگر سوزنی به آنها آویزان کنی‌، دیگر قادر به محو شدن ازچشم انسان نیستند! و موهومات دیگری از این قبیل‌; در حالی که این خرافات‌، هیچ کدام در آیات قرآن و روایات اسلامی نیامده است‌.(ر. ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 25، ص 154-157، انتشارات دارالکتب الاسلامیة ـ تفسیر المیزان‌، علامه طباطبایی‌، رحمه‌الله‌، ج 20، ص 42-50، مؤسسه الاعلمی‌، بیروت‌.) امّا این‌که آیا انسان می‌تواند با "جن‌" رابطه داشته باشد؟ آری‌، بعضی از طریق دانش و تزکیه نفس و ریاضت و آداب مخصوص دیگر می‌توانند بعضی از جنیان را به خدمت گمارند; حتی افرادی‌، بعضی از جنیان را برای امور دنیوی و دست یابی به برخی از امور پنهانی از قبیل‌: پیدا کردن اموال مسروقه و... به خدمت خود می‌گمارند و بدین وسیله جن‌ها با آن قدرتی که خدا در اختیار آن‌ها قرار داده است‌، حاجات مردم را برآورده می‌نمایند; البته ذکر این نکته ضروری است که علم آن‌ها محدود است‌; لذا در علومی که خداوند متعال نخواهد آشکار نماید، بی‌اطلاع هستند و نمی‌توانند از آن‌ها خبر دهند.