آیا خداوند بر كسانى دیگر غیر از پیامبران الهى وحى فرستاده است ؟ اگر جواب منفى است ، پس آیاتى كه مى گوید به مثلا آسیه و مریم (علیهما السلام ) وح

«وحى» پیام پنهانى است كه به صورت اشاره و با سرعت انجام مى گیرد .• واژه «وحى» در قرآن كریم به چند معنا آمده است ; از جمله :1 . اشاره پنهانى: چنان كه درباره حضرت زكریا(ع ) در قرآن آمده : «فخرَجَ على قومِه مِنَ المِحراب فأوحى إلیهم أن سبّحوا بُكرةً و عَشیّاً; (مریم ،11) او از محراب عبادتش به سوى مردم بیرون آمد ، و با اشاره به آنها گفت : «]به شكرانه این موهبت ، [صبح و شام خدا را تسبیح گویید .»2 . هدایت غریزى : یعنى رهنمودهاى طبیعى كه در نهاد تمام موجودات به امانت نهاده شده ; چنان كه خداوند مى فرماید: «و أوحى ربّك إلى النّحل .. .; (نحل ،68) پروردگارت به زنبور عسل وحى ]= الهام غریزى [ كرد .. .»3 . الهام (سروش غیبى); چنان كه قرآن كریم درباره مادر موسى(ع ) از این وحى استفاده فرموده است . (ر . ك : سوره طه ، آیه 40)4 . وحى رسالى: فقط مخصوص پیامبران الهى است ; چنان كه قرآن كریم مى فرماید: «نحنُ نَقصّ علیك أحسن القصص بما أوحینا إلیك هذا القرءان ; ما بهترین سرگذشت ها را از طریق این قرآن ـ كه به تو وحى كردیم ـ بر تو بازگو مى كنیم ; و مسلماً پیش از این ، از آن خبر نداشتى» .قرآن كریم براى وحى رسالى سه قسم ذكر مى فرماید; چنان كه در سوره شورى آیه 51 ، به این اقسام اشاره شده است :1ـ وحى مستقیم : این نوع ، القاى مستقیم وحى و بدون واسطه بر قلب پیامبر است .2ـ خلق صوت : این نوع با رسیدن وحى به گوش پیامبر به گونه اى كه كسى جز او نشنود ایجاد مى شود; مانند: آن كه بر حضرت موسى به ویژه در كوه طور نازل شد; به تعبیر دیگر ، به این قسم از وحى تكلم از پشت پرده و حجاب مى گویند .3ـ به وسیله و واسطه فرستادن فرشته كه وحى را به پیامبر مى رساند و پیامبر بعضى وقت ها آن فرشته را مى بیند و بعضى مواقع نمى بیند; اما صداى او را مى شنود; بنابراین ، وحى رسالى فقط بر پیامبران الهى نازل مى شود .• پاورقی ها: 1 . مفردات ، راغب اصفهانى ، ص 858 ، دارالقلم دمشق .2 . ر . ك : التمهید ، آیت الله معرفت ، ج 1 ، ص 25ـ30 ، انتشارات اسلامى .