لطفاً تفسیر آیة 282 سورة بقره را بیان فرمایید؟

از آیة مورد بحث كه طولانیترین آیات قرآن است، هیجده دستور از مقررات دقیقی كه در مورد امور تجاری، اقتصادی و دادوستد مالی لازم است، استفاده میشود: 1. "یَـََّأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُوَّاْ إِذَا تَدَایَنتُم بِدَیْنٍ إِلَیََّ أَجَلٍ مُّسَمًّی فَاكْتُبُوه" هرگاه شخصی به دیگری قرض داده و یا معاملهای انجام دهد و یكی از طرفین بدهكار شود، برای آنكه هیچگونه اشتباه و گفتوگویی پیش نیاید، باید قرارداد، با تمام خصوصیات آن نوشته شود. 2. برای اینكه جلب اطمینان شود و قرارداد از مداخلات احتمالی طرفین سالم بماند، نویسنده باید، شخص سومی باشد: "وَلْیَكْتُب بَّیْنَكُمْ كَاتِب" 3. "بالعدل"; نویسنده، باید در نوشتن قرارداد، حق را در نظر بگیرد و عین واقع را بنویسد. 4. "وَلاَ یَأْبَ كَاتِبٌ أَن یَكْتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ اللَّهُ فَلْیَكْتُب" باید كاتب، نهایت امانت را رعایت كند و آنچنانكه خدا به او تعلیم داده و به اصطلاح، بین خود و خدا، سند را به طور دقیق تنظیم نماید. 5. "وَلْیُمْلِلِ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَق" باید یكی از طرفین معامله، قرارداد را املا كند; یعنی بگوید تا كاتب بنویسد; اما كدام یك از طرفین؟ آیه میفرماید: بدهكار; یعنی آن كس كه حق بر گردن او است. 6 . "وَلْیَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُو وَلاَ یَبْخَسْ مِنْهُ شَیْ ئ‹ًا; بدهكار به هنگام املا كردن، باید خدا را در نظر بگیرد و چیزی را فروگذار نكند و همه را بگوید تا بنویسند. 7. "فَإِن كَانَ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ سَفِیهًا أَوْضَعِیفًا...; "ولیّ"، نیز باید در املا و اعتراف به بدهی، عدالت و منافع كسی را كه سرپرست او است در نظر گرفته و از انحراف از حق دوری جوید. 8 . "وَاسْتَشْهِدُواْ شَهِیدَیْن" اضافه بر نوشتن، طرفین باید در قرارداد خود، دو شاهد بگیرند. 9 و 10. "مِن رِّجَالِكُم" این دو شاهد باید دو مرد بالغ و مسلمان باشند. 11. "فَإِن لَّمْ یَكُونَا رَجُلَیْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَان" یك مرد و دو زن نیز میتوانند شاهد قرار گیرند. 12. "مِمَّن تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَآءِ" شهود باید مورد اطمینان باشند. 13. "أَن تَضِلَّ إِحْدَغهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحْدَغهُمَا الاْ ئُخْرَیَ" در صورتی كه شهود، دو مرد باشند، هر كدام میتوانند به طور مستقل شهادت بدهند، اما در صورتی كه یك مرد و دو زن باشند، باید آن دو زن، به اتفاق یكدیگر ادای شهادت كنند، تا اگر یكی اشتباهی كند، نفر دوم یادآوری نماید. 14. "وَلاَ تَسْ ئ‹َمُوَّاْ أَن تَكْتُبُوهُ صَغِیرًا أَوْ كَبِیرًا إِلَیََّ أَجَلِهِی " بدهی كم یا زیاد باشد، باید آن را نوشت. "ذَ َلِكُمْ أَقْسَطُ عِندَ اللَّه..."، قرآن كریم، در این جمله، اشاره به فلسفة احكام فوق كرده و میفرماید: تنظیم اسناد و دقت در آن، از یك سو ضامن اجرای عدالت است و از سوی دیگر، موجب تقویت و اطمینان شهود به هنگام ادای شهادت است، و از سوی سوم، مانع ایجاد بدبینی در میان افراد اجتماع است. 15. "إِلآ َّ أَن تَكُونَ تِجَـَرَةً حَاضِرَةً تُدِیرُونَهَا بَیْنَكُم..." در صورتی كه معامله كاملاً نقدی باشد، نوشتن قرارداد لازم نیست; البته در همین صورت نیز، اگر سندی برای این قرارداد تنظیم كنند، بهتر است. 16. "وَأَشْهِدُوَّاْ إِذَا تَبَایَعْتُم" در معامله نقدی، گرچه تنظیم سند و نوشتن لازم نیست، ولی باید شاهد گرفت. 17. "وَلاَ یُضَآرَّ كَاتِبٌ وَلاَ شَهِید" و آخر آنكه، هیچگاه نباید نویسنده سند، و همچنین شهود، بهخاطر رعایت حق و عدالت، مورد آزار و اذیت قرار گیرند. سپس به دنبال حكم فوق تأكید میكند: "وَإِن تَفْعَلُواْ فَإِنَّهُو فُسُوقُ بِكُم" اگر كسی شهود یا كاتبان سند را به خاطر حقگویی، آزار دهد، مرتكب فسق و گناه گردیده، از راه و رسم بندگی خدا خارج شده است. در پایان آیه، بعد از ذكر احكام، مردم را دعوت به تقوا و پرهیزكاری و پیروی از اوامر خداوند میكند: "وَاتَّقُواْ اللَّه" آنگاه یادآوری مینماید كه خداوند، آنچه مورد نیاز شما در زندگی مادی و معنوی است، به شما تعلیم میدهد:"وَیُعَلِّمُكُمُ اللَّه" "وَاللَّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیم" او از همة مصالح و مفاسد مردم آگاه است و آنچه خیر و صلاح آنها است، برای آنها مقرر داشته است.(ر.ك: تفسیر نمونه، آیت الله مكارم شیرازی و دیگران، ج 2، ص 284 ـ 289، دارالكتب الاسلامیه.)