دنیا چگونه به وجود آمد؟ در ابتدا چگونه بوده است‌؟

چگونگی پیدایش جهان از اندیشه‌هایی بوده که همیشه فکر بشر را مشغول کرده است‌. قرآن کریم در آیه‌های متعددی اشاراتی به این مسئله کرده است و دانشمندان کیهان شناس نیز، در این مورد نظریه‌هایی ابراز کرده‌اند. نظریه‌های علمی دربارة پیدایش جهان در مورد پیدایش جهان‌، چند دیدگاه عمده میان دانشمندان وجود دارد: مهبانگ‌، حالت پایدار، پلاسما و انفجارهای کوچک (گهبانگ‌) مهم‌ترین نظریه که طرفداران بیشتری از سایر نظریه‌ها دارد همان "مهبانگ‌" است‌. خلاصه این نظریه آن است که حدود 20 بیلیون سال پیش تمام ماده و انرژی موجود در جهان‌، در نقطه‌ای بسیار کوچک و فشرده متمرکز بوده است‌. این نقطه کوچک و بی‌نهایت چگال و مرکب از ماده ـ انرژی با سرعت نزدیک به سرعت نور در همه سو منتشر شد پس از مدت کمی منفجر شد و به فاصله چند ثانیه پس از انفجار این آتش‌گوی‌، ماده ـ انرژی منفجر شد. پس از مدت کمی‌، احتمالاً چند ثانیه تا چند سال‌، ماده و انرژی از هم تفکیک شدند و تمام اجزأ گوناگون جهان امروز از دل این انفجار نخستین بیرون ریخته‌اند.(برای آگاهی بیشتر ر. ک‌: آغاز و انجام جهان‌، محمد امین رضوی‌، ص 247، چاپخانه فردوسی باختران‌.) قرآن و پیدایش جهان مفسران‌، چند آیه را دربارة پیدایش جهان مورد توجه قرار داده‌اند: 1. "وَ هُوَ الَّذِی خَلَق‌َ السَّمَـَوَ َت‌ِ وَ الاْ ئَرْض‌َ فِی سِتَّة‌ِ أَیَّام‌ٍ وَ کَان‌َ عَرْشُه‌ُو عَلَی الْمَآءِ" (هود، 7) 2. "ثُم‌َّ اسْتَوَی‌ََّ إِلَی السَّمَآءِ وَ هِی‌َ دُخَان‌ٌ (فصلت‌، 11); سپس آهنگ ]آفرینش‌[ آسمان کرد و آن دودی بود." 3. "أَوَ لَم‌ْ یَرَ الَّذِین‌َ کَفَرُوَّاْ أَن‌َّ السَّمَـَوَ َت‌ِ وَ الاْ ئَرْض‌َ کَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَـَهُمَا وَجَعَلْنَا مِن‌َ الْمَآءِ کُل‌َّ شَی‌ْءٍ حَی‌ٍّ أَفَلاَ یُؤْمِنُون‌َ ;(انبیأ،30) آیا کسانی که کفر ورزیدند که آسمان‌ها و زمین هر دو به هم پیوسته بودند و ما آن دو را از هم جدا ساختیم و هر چیز زنده‌ای را از آب پدید آوردیم‌؟آیا باز هم ]باز هم‌[ ایمان نمی‌آورند؟." نکات قابل ذکر آیات‌1. "دخان‌" در لغت به معنای چیزی است که به دنبال شعله و مهیب آتش بر می‌خیزد.(مفردات راغب‌، مدخل "دخن‌") 2. "سمأ" در لغت به معنای طرف بالا است و در قرآن در معانی و مصداق‌های متعددی به کار رفته است‌. 3. "رتق‌" چیز به هم پیوسته را گویند و "فتق‌" جدا کردن دو چیز متصل به هم را گویند.(همان‌، مدخل "رتق‌" و "فتق‌") 4. واژة "مأ" در لغت به معنای "آب‌" است‌; ولی گاهی به شی‌ء مذاب و مایع "مأ" گفته می‌شود; مانند فلزات مایع و امثال آن‌. در فارسی تعبیر آب کردن فلزات زیاد به کار می‌رود. ناگفته نماند آیة 7 سورة هود بحث‌های مفصلی را از جمله این که مقصود از عرش و... چیست‌؟ می‌طلبد. نکات تفسیری آیات‌. برخی مفسران از واژة دخان (آسمان‌ها در آغاز به صورت دود بود) استفاده کرده‌اند که آغاز آفرینش آسمان‌ها از تودة گازهای گسترده و عظیمی بوده است و این با آخرین تحقیقات علمی در مورد آغاز آفرینش به طور کامل هماهنگ است‌. هم اکنون نیز، بسیاری از ستارگان آسمان به صورت تودة فشرده‌ای از گازها و دخان هستند. هم چنین مراد از به هم پیوستگی آسمان و زمین در آیة 30 سورة انبیا را اشاره به آغاز آفرینش جهان است که بر اساس نظر دانشمندان‌، مجموعه این جهان به صورت توده واحد عظیمی از بخار سوزان بود که بر اثر انفجارات درونی و حرکت به تدریج تجزیه شد و کواکب و ستاره‌ها از جمله منظومه شمسی و کره زمین به وجود آمد و باز هم جهان در حال گسترش است‌.(تفسیر نمونه‌، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 20، ص 228، دارالکتب الاسلامیة‌/ التمهید فی علوم القرآن‌، آیت الله معرفت‌، ج 6، ص 129 ـ 135، دفتر انتشارات اسلامی‌.) حاصل آن که بر اساس آیات قرآن کریم پدید آمدن جهان در شش دوره بوده است‌: دوران‌های شش گانه آفرینش احتمالاً به ترتیب ذیل بوده است‌: 1. دوره‌ای که همه جهان به صورت تودة گازی شکلی بود که با گردش به دور خود از هم جدا گردید و کرات را تشکیل داد. 2. این کرات به تدریج به صورت تودة مذاب و نورانی و یا سرد و قابل سکونت درآمدند. 3. در دوره دیگر منظومه شمسی تشکیل یافت و زمین از خورشید جدا شد. 4. در دوره دیگر زمین سرد و آماده حیات گردید. 5. سپس گیاهان و درختان‌، در زمین آشکار شدند. 6. سرانجام حیوانات و انسان در روی زمین ظاهر گشتند.(ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت‌الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 6، ص 200، دارالکتب الاسلامیة‌.) نتیجه و چند تذکر ـ ظاهر آیه‌های قرآن در مورد آغاز آفرینش که از "دخان‌" شروع شده با نظریه مهبانگ هم‌خوانی دارد; یعنی از ظاهر قرآن و علم برمی‌آید که جهان در ابتدا از گازهای داغ تشکیل شده است و از آیه سورة انبیا استفاده می‌شود که این ماده در ابتدا به هم فشرده بوده‌، سپس با انفجاره از هم جدا شده است‌. ـ با توجه به تعدد نظریه‌ها در مورد آغاز آفرینش و عدم اثبات قطعی آن‌ها، در حال حاضر نمی‌توان هیچ‌کدام را به صورت قطعی به قرآن نسبت داد. ـ اگر روزی نظریة مهبانگ به صورت قطعی اثبات شود این مطلب اعجاز علمی قرآن را اثبات می‌کند; چرا که نوعی رازگویی علمی قرآن کریم است‌.(ر. ک‌: پژوهشی در اعجاز علمی قرآن‌، محمد علی رضایی اصفهانی‌، ج 1، ص 93 ـ 105، کتاب مبین‌.)